DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Tekirdağ Milletvekili Cem Avşar, yaptığı açıklamada, iktidarın tarım politikalarını eleştirdi.
Avşar, iktidarın, ülkenin kendine yeterlilik potansiyelini düşürdüğünü, ithalat odaklı politikalarla dışa bağımlı hale getirdiğini söyledi. Çiftçinin maliyet artışları karşında üretemez durumda olduğunu ifade eden Avşar, “Bu politikalar sonucu TÜİK verilerine göre ülkemizin ayçiçeğinde yeterlilik derecesi 2002 yılında yüzde 84,8 iken 2022'de yüzde 51,3 olmuştur” dedi.
Avşar, ülkenin ayçiçek ihtiyacının yüzde 33’ünü karşılayan Trakya’da alım fiyatının 25 lira olarak açıklanması gerektiğini belirtti.
Avşar, ülkenin tarım sektörünün son yıllarda artan girdi maliyetleri, yetersiz alım fiyatları ve yanlış politikalarından kaynaklı derin bir krizle karşı karşıya kaldığını ve bu durumun yüksek maliyet enflasyonu olarak vatandaşı etkilediğini ifade ederek, şöyle devam etti:
“Tarım sektörü hem ekonomik hem de stratejik açıdan kritik bir öneme sahip olsa da bu göz ardı edilmiş ve politik tercihlerle daha da derinleştirilmiştir. Gıda güvenliğini garanti altına almanın bir millî güvenlik meselesi olduğu, gıdanın sadece beslenmeye karşılık gelmediği, kendine yeterlilik veya dışa bağımlılık durumunun aynı zamanda bir güvenlik perspektifi de taşıdığı bir gerçektir.”
“Ülkemiz özellikle tarımda son yıllarda ciddi bir irtifa kaybı yaşamış, bir zamanlar üreticiyken şimdilerde tüketici durumuna gelmiş ve dışa bağımlılık artmıştır. Bu durum ayçiçeğinde de farklı değildir”, ifadelerine yer veren Avşar; “TÜİK verilerine göre ülkemizin ayçiçeğinde yeterlilik derecesi 2002 yılında yüzde 84,8 iken 2022'ye geldiğimizde ise yüzde 51,3 olmuştur. Bu durum ülkenin ayçiçeği ihtiyacının yüzde 48,7’sini ithalatla karşılamak zorunda kaldığını göstermektedir. Dolayısıyla üretim azalmış, ithalat artmış ve içerideki fiyatlar kontrol edilemez hâle gelmiştir, dedi.
Avşar, ülkenin 2023 yılında ayçiçeği tohumunda, yağı ve küspesinde yoğun ithalata gittiğini ve Ticaret Bakanlığının yağlık ayçiçek tohumunda 100 bin tona, ham ayçiçeği yağında ise 250 bin tona kadar tarife kontenjanı uygulamasına geçtiğini, böylece yağlık ayçiçeği tohumunda yüzde 15, ham ayçiçeği yağında ise yüzde 14‘e varan gümrük vergisi indirimine gittiğini, bu yüzden üreticinin bir yandan üretim maliyetlerini hesaplarken diğer taraftan ithalatla iyice yıprandığını dile getirdi.
“Üretim, ihtiyacı karşılamayınca hemen kısa yoldan ithalat yoluna gitmek doğru bir uygulama değildir” diyen Avşar, “Oysaki, evvela üretimin nasıl artırılacağı planlanmalı, teşvikler verilmeli, üreticinin maliyetlerini azaltacak yöntemler uygulanmalıdır. Ayçiçeğinde üretimi artırmak, çiftçiyi üretime teşvik etmek zorundayız. Çiftçimize ürettiğinde kazancının maliyetin altında kalmayacağının garantisini vermek zorundayız” değerlendirmesinde bulundu.
Avşar, 2023-2024 yılları arasında mazotun yüzde 105, gübre ortalamasının yüzde 45, tarım ilacının yüzde 58 zamlandığını, bu maliyet artışlarının çiftçilerin üretimini büyük ölçüde etkilediğini ve tarım faaliyetlerinin sürdürülebilirliğini de adeta imkansız hale getirdiğini belirtti.
“Yetkililerin alım fiyatlarını belirlerken bu maliyet kalemlerini mutlaka göz önünde bulundurmaları gerekmektedir.”, diyen Avşar; “2024 yılı itibarıyla ÇUKOBİRLİK tarafından açıklanan ayçiçeği alım fiyatları kilo gram başına 15 lira 30 kuruş olarak belirlenmiştir. Bu fiyat yıllık enflasyon oranları, mazot ve gübre zamları dikkate alındığında çiftçilerin maliyetini karşılamaktan çok uzaktır” şeklinde konuştu.
“TRAKYA, AYÇİÇEK ÜRETİMİNİN YÜZDE 33’ÜNÜ KARŞILAMAKTADIR”
“Trakya bölgemiz ülkemizin ayçiçek üretiminin yüzde 33’ünü karşılamaktadır. Tekirdağ başta olmak üzere Edirne, Kırklareli Türkiye’nin birçok ürününde olduğu gibi ayçiçekte de ambar konumunda olduğunu söyleyen Avşar; “Geçen sene bölgemizde kuraklık sebebiyle yüzde 42 civarında rekolte düşüklüğü yaşanmıştı. Biz çiftçimizin zararının tahsil edilmesi ve desteklenmesi için bütün Trakya’nın afet bölgesi ilan edilmesine ilişkin kanun teklifi vermiştik. Teklif görüşülmedi ancak az da olsa destekler oldu. Çiftçimiz zararını karşılayacak düzeyde değildi.”, ifadelerine yer verdi.
Avşar, bu sene yine Trakya’da ürünün olgunlaştığını, hasadın başlayacağını tahmini ayçiçeği ton başına 18.500 lira civarında bir fiyat açıklanacağını ancak bunun hiçbir şeklide yeterli olmayacağını belirtti.
Ülkemizi gerçek potansiyeline kavuşturmak ve dışa bağımlı olmaktan çıkarmak için daha çok üretim, daha az ithalat olduğu gerçeğini unutmamız gerektiğinin altını çizen Avşar; “Bu da ancak çiftinin desteklenmesi ve alım fiyatlarının çiftçi lehine olarak belirlenmesinden geçmektedir” dedi.
Avşar, bu açıdan ayçiçeği üretim desteğinin en az 5 lira yapılması, gümrük vergisi konusunda ilgili birliklerle görüşülmesi ve kilogram fiyatının en az 25 lira olarak belirlenmesi gerektiğini söyledi.
“Unutmamalıyız ki; ayçiçeği sorunu büyüyor. Üreticinin istediği fiyat belirlenmezse, dış bağımlılık artar, üretici üretimden vazgeçer, ayçiçek fiyatları daha da yükselir.”, diyen Avşar; “Ayrıca yüzde 48,7’lik bir ithalat miktarı düşünüldüğünde çiftçiye nefes aldıracak bir alım fiyatı açıklamak, gübre ve mazot desteği vermek çokta önemli bir yük getirmeyecektir. Çiftçinin üretimden vazgeçmesi, toprağa küsmesi, köyü terk etmesi ülkemiz için çok daha büyük problemlere yol açacaktır” şeklinde konuştu.
